آزمایش آزمایش ALT چیست و چرا انجام میشود؟ - افق بسطام

آزمایش ALT یا SGPT خون چیست؟

آزمایش ALT یا آلانین آمینوترانسفراز، برای اندازه گیری سطح ALT خون به کار می رود. این آزمایش با عنوان SGPT هم شناخته می شود. ALT آنزیمی است که به وسیله سلول های کبدی ساخته می شود. کبد، بزرگترین غده بدن است و دارای چندین کارکرد مهم می باشد. این کارنمودها عبارتند از :

درست کردن پروتئین ها

ذخیره ویتامین ها و آهن

حذف مواد سمی از خون

فراوری صفرا، که به چرخه هضم غذا یاری می نماید.

پروتئین هایی به نام آنزیم، به کبد یاری می نمایند تا سایر پروتئین ها را تجزیه کند. پس از تجزیه شدن، جذب این پروتئین ها به وسیله بدن راحت تر صورت می گیرد. آزمایش ALT در حقیقت سنجش یکی از این آنزیم ها است که نقش اساسی در متابولیسم ایفا می نماید. متابولیسم فرایندی است که در آن غذا به انرژی تبدیل می شود.

ALT به صورت طبیعی در داخل سلول های کبد یافت می شود. البته در مواقعی که کبد آسیب دیده باشد یا دچار التهاب شده باشد این احتمال وجود دارد که ALT وارد جریان خون شود. آزمایش ALT یکی از اجزای غربالگری اولیه برای تشخیص بیماری های کبدی محسوب می شود.

از آزمایش ALT با اسامی دیگری همانند آزمایش ترانس آمیناز گلوماتیک - پیرویک سرم (SGPT)، یا آزمایش ترانس آمیناز آلانین هم یاد می شود.1

چه زمانی پزشکان این آزمایش را تجویز می نمایند؟

اگر علائمی از بیماری یا آسیب دیدگی کبدی مانند علائم زیر داشته باشید :

درد یا تورم معده

حالت تهوع

استفراغ

پوست یا چشم زرد (بیماری به نام زردی)

ضعف

خستگی شدید

ادرار تیره رنگ

مدفوع رنگ روشن

خارش پوست

دلایل دیگری که ممکن است شما این آزمایش را انجام دهید:

شما در معرض ویروس هپاتیت قرار گرفته اید.

شما الکل زیادی می نوشید.

شما سابقه خانوادگی بیماری کبد دارید.

شما دارویی مصرف می کنید که به آسیب کبدی مشهور است.

آزمایش ALT خون می تواند به عنوان بخشی از آزمایش پانل خون در طی یک معاینه منظم انجام شود. اگر قبلاً به بیماری کبد مبتلا شده اید ، پزشک می تواند از آزمایش ALT استفاده کند تا ببیند فرایند درمان شما چقدر خوب است.2

چگونه می توان خود را برای انجام آزمایش ALT آماده کرد؟

آزمایش ALT با تهیه یک نمونه خونی کوچک اجرا می شود. فرایند تهیه این نمونه به توضیح زیر است :

متخصص آزمایشگاه با استفاده از ماده ضدعفونی نماینده محل ورود سوزن به پوست را تمیز می نماید.

یک نوار انعطاف پذیر به قسمت فوقانی بازو بسته می شود. با انجام این کار، جریان خون متوقف می شود و رگ های بازو بهتر قابل رویت خواهند بود.

پس از بدست آوردن رگ، سوزن خون گیری به آن تزریق می شود. در این مرحله، احساس درد یا سوزش لحظه ای پدید می آید. خون در لوله متصل به انتهای سوزن جمع آوری می شود. در برخی نمونه گیری ها، به بیش از یک لوله احتیاج است.

متخصص آزمایشگاهی پس از گردآوری اندازه خون کافی نوار انعطاف پذیر و سوزن را از بدن بیمار جدا می نماید. یک پارچه پنبه ای یا گاز استریل روی محل دریافت خون قرار می گیرد. محل فوق با بانداژ یا نوار کاملاً ثابت نگه داشته می شود.

نمونه خونی برای انجام تحلیل های مورد احتیاج به آزمایشگاه فرستاده می شود.

آزمایشگاه نتایج آزمایش را برای پزشک ارسال می نماید. پزشک وقت ویزیتی را برای شما در نظر می گیرد تا با جزئیات بیشتر راجع به نتایج با شما صحبت نماید.1

نحوه انجام آزمایش خون ALT

برای انجام آزمایش ALT احتیاجی به ناشتا بودن نیست. این آزمایش هم مانند سایر آزمایشات خونی انجام می شود. ابتدا محل خون گیری با الکل ضدعفونی شده و در صورتی که ورید های دست معین نباشند از یک باند یا لیگاتور برای بستن قسمت فوقانی بازو استفاده می شود. نمونه خون مستقیما از ورید گرفته شده و به آزمایشگاه ارسال می شود.3

تفسیر جواب آزمایش خون ALT یا SGPT

مقادیر یا رنج نرمال و طبیعی ALT یا SGPT در خون

آنزیم ALT بطور طبیعی در کبد ذخیره شده است و نباید در خون وجود داشته باشد. اندازه طبیعی آن در خون بین 10 تا 40 واحد در لیتر (U/L) است. این اندازه ممکن است بر اساس سن و جنس اندکی متفاوت باشد، لذا حتما باید به وسیله پزشک، و بر اساس تشخیصی که گذاشته شده است تفسیر شود.

در برخی مقالات اندازه طبیعی AST و ALT، در خانم های بالغ بین 19 تا 25 و در مردان بالغ بین 29 تا 33 واحد در لیتر در نظر گرفته شده است.

بعلاوه سطح نرمال و طبیعی این آنزیم ها در بچه ها پسر، بین 17 تا 21 و در بچه ها دختر، 14 تا 20 واحد در لیتر گزارش شده است.

افزایش ALT یا SGPT در آزمایش خون

آسیب سلول های کبدی باعث آزاد شدن مقادیر فراوانی ALT به درون خون می شود. لذا مقادیر بیشتر از 40 واحد در لیتر (U/L) غیرطبیعی در نظر گرفته می شود. هر چند که در آسیب های حاد و شدید کبدی معمولا اندازه ALT به بیش از 8 برابر و در برخی موارد به بیش از 25 برابر نرمال می رسد و عملا زمانی می توان با اطمینان آسیب کبدی را شناسایی کرد که حداقل اندازه افزایش ALT در آزمایش خون بیشتر از 8 برابر طبیعی باشد.3

چگونه اندازه ALT خون را کاهش دهیم؟پزشک بر اساس تشخصی که در نظر دارد برای شما این آزمایش را درخواست نموده است. لذا در ابتدا باید به توصیه های پزشکتان جهت بهبود آسیب کبدی گوش کنید.

مهم ترین اصل درمانی در آسیب های کبدی آن است که عامل زمینه ای که باعث ایجاد آسیب شده است شناسایی و برطرف شود. بیماری های ویروسی معمولا خود محدود شونده هستند و بدون درمان بهبود می یابند. اگر دلیل افزایش ALT داروها باشند باید دارو فورا قطع شود و سطح آنزیم ها بطور دوره ای چک شود. اگر بیماری های وراثتی یا اتوایمیون دلیل افزایش آنزیم های کبدی باشد معمولا درمان معینی ندارند.3

مخاطرات آزمایش ALT یا SGPT کدام هستند؟

آزمایش ALT یکی از آزمایش خون های ساده است که مخاطرات اندکی همراه دارد. برخی اوقات در محل نفوذ سوزن به پوست، کوفتگی ایجاد می شود. اگر محل ورود سوزن به پوست را پس از جداسازی سوزن برای مدت چند دقیقه فشار بدهید، خطر کوفتگی به حداقل می رسد.

در مواردی نادر و بشدت غیرمتحمل، عوارض زیر در طول آزمایش یا پس از آن ظاهر می شوند :

خونریزی شدید در محل تزریق سوزن

جمع شدن خون زیر پوست، که با نام هماتوما از آن یاد می شود

غش کردن یا سبک سری (سیاهی رفتن چشم) در لحظه روبرو شدن با خون

عفونت در محل تزریق.2

پینوشتها

1.www.darmankade.com

2.www.labtavana.ir

3.www.extern.ir

منبع: راسخون