چرا گوشی ها منفجر می شوند؟ (و چگونه می توان جلوی وقوع آن را گرفت) - افق بسطام

فرار حرارتی؛ متهم ردیف اول

زمانی که باتری لیتیوم-یونی منفجر می گردد یا آتش می گیرد، معمولا مشغول پشت سر گذاشتن فرایندی موسوم به فرار حرارتی است. برای شرح این فرایند باید مطالب مفصلی مطرح گردد که البته ما قصد داریم به زبان بسیار ساده آن را شرح بدهیم.

باتری های لیتیوم-یونی از چندین سلول لیتیوم-یون تشکیل می شوند. هر کدام از این سلول ها، از لحاظ دما یک نقطه بحرانی دارند که می توان آن را نقطه جوش آن ها در نظر گرفت. زمانی که سلول به دلایلی مانند گرمای بیرونی، شارژ بیش از حد یا مشکل در ساخت به این نقطه بحرانی می رسد، وارد مرحله گرمازایی می گردد. اساسا، در این مرحله سلول مذکور گرمای قابل توجهی را آزاد می نماید.

زمانی که یک سلول به نقطه بحرانی می رسد و گرما را آزاد می نماید، این گرما به سلول کناری راه پیدا می نماید و آن سلول هم به نقطه بحرانی می رسد. با توجه به سرعت این فرایند، باتری گوشی موردنظر می تواند بی سروصدا خراب گردد، آتش بگیرد یا منفجر گردد. حالا که از فرایند فرار حرارتی مطلع شدیم، راحت تر می توان به چگونگی، زمان و دلیل انفجار گوشی ها (و دیگر گجت های مبتنی بر باتری های لیتیوم-یونی) بپردازیم.

گوشی را در ماشین رها نکنید

اگر در منطقه برفی زندگی می کنید، احتمالا می دانید که باتری ماشین زمانی که اندکی گرم باشند-مثلا در حد 27 درجه-بهتر کار می نمایند. همچنین احتمالا می دانید که گرمای زیاد می تواند باتری و دیگر اجزای اتومبیل را خراب کند. همین موضوع برای باتری گوشی هم صدق می نماید.

زمانی که باتری لیتیوم-یونی تحت گرمای شدیدی قرار داشته باشد-بیرون یا داخل یک اتومبیل-سلول های آن اندکی تعادل خود را از دست می دهند. شاید در چنین وضعیتی آن ها دچار فرار حرارتی نشوند، اما می تواند با مسائل زیادی روبرو شوند که از بین آن ها می توانیم به انتشار گازهایی مانند اکسیژن و کربن دی اکسید اشاره کنیم. انتشار این گازها هم می توانند باتری را دچار تورم نمایند و همین فشار در نهایت شاید منجر به انفجار یا از بین رفتن ساختار باتری گردد.

طبیعتا، زمانی که باتری حین شارژ در معرض گرمای زیادی قرار بگیرد، این فرایند تشدید می گردد. به همین خاطر، بیشتر گوشی ها وقتی که بسیار گرم می شوند، فرایند شارژ را متوقف یا حتی خود را خاموش می نمایند. با وجود تمام این هشدارها، گوشی ها بعد از اینکه یک روز در ماشین در معرض گرما قرار می گیرند، معمولا منفجر نمی شوند. علاوه بر این، گوشی ها و باتری های لیتیوم-یونی از قابلیت هایی بهره می برند که در بیشتر موارد جلوی چنین حوادثی را می گیرند و شاید در نهایت باتری گوشی شما غیر قابل استفاده گردد یا اینکه دوام آن کاهش پیدا کند.

بهره گیری از شارژرهای مطمئن

به طور کلی در بیشتر موارد، هر نوع شارژری با هر نوع گوشی سازگار است. شما می توانید برای گوشی های جدید از شارژرهای قدیمی مبتنی بر micro USB استفاده کنید یا برای شارژ گوشی های قدیمی از شارژرهای سریع تازه نفس استفاده کنید. اما برای محکم کاری و احتیاط هم که شده، بهتر است از شارژرهای ساخت کمپانی های مطمئن یا شرکت هایی که مورد تایید سازنده گوشی هستند، استفاده کنید.

شارژرهای بسیار ارزان یا تایید نشده (به خصوص در خصوص شارژرهای بی سیم) می توانند گرمای بیشتری را فراوری نمایند و به باتری گوشی آسیب برسانند. معمولا، این آسیب طی مدت زمان طولانی رخ می دهد که البته حتی در صورت آسیب دیدن باتری هم در بیشتر موارد این موضوع منجر به کاهش عمر یا خرابی باتری مذکور می گردد و معمولا با انفجار و آتش دریافت آن روبرو نمی شوید.

در این میان، باید خاطرنشان کنیم که فارغ از نوع شارژر، گوشی های امروزی از قابلیتی بهره می برند که بعد از رسیدن شارژ باتری به حد تعیین، ورودی آن را مسدود می نمایند تا باتری بیش از حد شارژ نگردد و همین موضوع برای سرعت شارژر هم صدق می نماید؛ این یعنی، گوشی فقط به اندازه موردنیاز برق از شارژر دریافت می نماید و حتی اگر شارژر بسیار سریع باشد، اگر گوشی موردنظر از این سرعت پشتیبانی نکند با همان سرعت همیشگی این انرژی را دریافت می نماید.

برای پیدا کردن شارژر مناسب، بهتر است که از همان شرکت سازنده گوشی چنین وسیله ای را خریداری کنید. یا اینکه یا مراجعه به فروشگاه های اینترنتی می توانید نظرات دیگر خریداران را در خصوص شارژرهای مختلف بخوانید تا از نقاط قوت و ضعف آن ها خبردار شوید.

5 نکته مهم برای افزایش عمر باتری گوشی

گوشی را خم نکنید و به آن ضربه نزنید

زمانی که باتری لیتیوم-یونی از لحاظ فیزیکی دچار مشکل می گردد، این موضوع می تواند منجر به حوادثی مانند اتصال کوتاه، انتشار گاز یا آتش دریافت آن گردد. البته اگر عمدا نمی خواهید گوشی خود را خراب کنید، معمولا هنگام افتادن گوشی بر زمین، باتری آسیب نمی بیند و بیشتر اوقات این نمایشگر گوشی است که می شکند.

اما چرا چنین اتفاقی رخ می دهد؟ باتری های لیتیوم-یونی از یک لایه نازک لیتیوم و یک لایه اکسیژن بهره می برند و لایه جدانماینده الکترولیت بین آن ها قرار می گیرد. زمانی که این لایه جدانماینده بریده یا سوراخ می گردد، لایه های لیتیوم و اکسیژن واکنش نشان می دهند که این موضوع منجر به آزاد شدن گرما و فرار حرارتی می گردد.

در بعضی موارد، هنگام تعویض باتری هم چنین حادثه ای رخ می دهد. به عنوان مثال اگر باتری جدید به درستی نصب نگردد، به سرعت یا کمی بعد دچار آتش سوزی می گردد. علاوه بر این، برای تفریح و سرگرمی به باتری گوشی قدیمی ضربه وارد نکنید. شاید هنگام آتش دریافت یا منفجر شدن آن آسیبی به شما نرسد، اما حین آتش دریافت باتری لیتیوم-یونی گاز سمی منتشر می گردد که به شما آسیب می رساند.

بیشتر انفجار گوشی ها مربوط به مشکل در فرایند ساخت است

اگرچه شارژ بیش از حد و گرمای بیش از حد، بسیار خطرناک به نظر می رسند ولی چنین مواردی به ندرت منجر به آتش دریافت یا منفجر شدن گوشی می شوند. در بیشتر موارد، مشکل در فرایند ساخت چنین معضلی را به وجود می آورد و در این صورت، کار چندانی از دست کاربر ساخته نیست.

مهم ترین عنصر باتری های لیتیوم-یونی، فلز لیتیوم است که ماهیت بسیار ناپایداری دارد. همین ناپایداری باعث شده که برای نگه داشتن و انتقال الکتریسیته بسیار مؤثر واقع گردد اما اگر به صورت نامناسب با فلزهای دیگر ترکیب گردد، می تواند فاجعه به بار بیاورد. از بین این فلزها می توانیم به نیکل، کبالت و گرافیت اشاره کنیم. مانند یک ساختمان یا اتومبیل، باتری های لیتیوم-یونی هم از بخش های مختلفی بهره می برند که هنگام مونتاژ آن ها باید دقت زیادی صرف گردد. دقتی که اگر به اندازه کافی نباشد و این عناصر به درستی به یکدیگر وصل نشده باشند، می تواند منجر به فراوری گرما و سپس اتصال کوتاه و دیگر مسائل گردد.

نگران نباشید، گوشی شما احتمالا هیچ وقت منفجر نمی گردد

طی ماجرای گلکسی نوت 7 سامسونگ، حدود 90 تا 100 گوشی منفجر شدند که این یعنی از بین 2.5 میلیون گلکسی نوت 7 که سامسونگ عرضه نموده، کمتر از 1 درصد آن ها با این مشکل روبرو شدند. اگرچه تصمیم سامسونگ برای پس دریافت تمام گوشی ها مطمئنا در پایین بودن این آمار تأثیر بسزایی داشته، ولی در هر صورت نشان می دهد که انفجار گوشی ها بسیار نادر است.

با این وجود، بهتر است مراقب این موضوع باشید. اگرچه مواردی مانند گرمای بیش از حد معمولا منجر به آتش دریافت گوشی نمی گردد، ولی در هر صورت عمر باتری را کاهش می دهد. در هر صورت، گوشی را در روز گرم در ماشین رها نکنید، از شارژرهای مطمئن استفاده کنید و گوشی را خم نکنید و به آن ضربه وارد نکنید.

13 دلیل داغ شدن گوشی و راه جلوگیری از آن ها

منبع: How To Geek