بامزه ترین پستانداری که زمین را نجات می دهد
به گزارش افق بسطام، شاید به نظر نیاید، امّا کوالاها نقشی اساسی در اکوسیستم استرالیا دارند و متاسفانه در معرض خطر انقراض هستند. خرس کوالا، حیوانی کیسه دار و بومی استرالیا است که در جنگل های جنوبی، ویکتوریا و کویین لند زندگی می نماید. این جانور را به گوش های گرد و پشمالو، بینی قاشقی و بدن بدون دم می شناسند. آنها در جنگل های اکالیپتوسی زندگی می نمایند؛ چرا که بخش عمده خوراک شان، برگ اکالیپتوس است. برگ اکالیپتوس کالری و مواد مغذی محدودی دارد و به همین دلیل کوالا بیش از 20 ساعت در روز می خوابد.
کوالا، حیواناتی اجتماعی هستند، امّا گاهی کوالاهای مادر را می بینیم که مستقل از بقیه، به همراه فرزندانشان حرکت می نمایند. حیوانات زیادی نیستند که این جانور را شکار نمایند و بزرگترین خطری که کوالاها را تهدید می نماید، ویروس ها و عوامل بیماری زا، خشکسالی و آتش سوزی است.
کیسه داران، هزاران سال است که بخشی از تاریخ استرالیا هستند . از میان کیسه داران کوالا و کانگرو، تبدیل به نمادی از استرالیا شده اند. در قرن بیستم، شکار بی رویه کوالا برای استفاده از پوستشان شروع شد. همزمان پویش هایی با هدف حفاظت از این جانور باارزش شکل گرفت که به دلیل شکار و از بین رفتن محیط زندگی اش، در لیست جانوران در خطر انقراض قرار گرفته بود.
نقش اکولوژیک (بوم شناسانه) کوالاها
بزرگترن تأثیر کوالاها در جنگل های اکالیپتوسی است که این حیوانات عمده زمان خود را آنجا سپری می نمایند. استرالیا حدود 80 هزار کوالا دارد که این تعداد قبل از ورود بومی ها به میلیون می رسید. کوالاها با خوردن برگ ها، تراکم را کاهش می دهند و خطر آتش سوزی را کمتر می نمایند. به علاوه، فضولات آنها در فصل های بارانی به خاک نفوذ نموده، باعث قویتر شدن خاک جنگل می گردد و در نتیجه به احیا و پایداری جنگل یاری می نماید. فضولات حتّی بخشی از چرخه غذایی برای حشرات و خزندگان کوچکتر هستند. البته کوالاها تنها حیواناتی نیستند که از اکالیپتوس تغذیه می نمایند، اما آنها به ارتفاع بیشتری از درخت ها دسترسی دارند. به علاوه، این جانور بامزه، موقع خوردن برگ ها شاخه ها را می نماید و به زمین می اندازد که منبع غذایی برای حشرات و سایر موجودات می گردد.
قبل از ورود بومیان به منطقه، شکارچیِ اصلیِ کوالاها، حیواناتی چون شیر کیسه دار، گوانا و پایتون بود. البته نباید شیطان تاسمانی، ببر تاسمانی و دینگو را که سه هزار سال پیش در استرالیا زندگی می کردند از قلم انداخت. این درندگان باعث شدند کوالاها برای نجات جان خود به ارتفاعات بالاتری پناه ببرند. در نهایت، حتّی مرگ کوالاها هم فایده ای برای محیط اطراف دارد، چرا که غذای حیوانات دیگر می شوند.
حفاظت از کوالا، حفاظت از زندگی است
درختان در چرخه آب اهمیت فراوانی دارند. آنها آب را از منابع زیرزمینی می گیرند و در فضا رها می نمایند که در نهایت تبدیل به باران می گردد. جنگل زدایی و مسطح کردن اراضی جنگلی باعث می گردد ابر تشکیل نگردد و در نتیجه بارندگی متوقف می گردد. اگر این فرایند ادامه پیدا کند، پدیده بیابان زایی شروع و زمین خشک و بایر می گردد. جنگل های اکالیپتوسی می توانند دی اکسید کربن را به کربن آلی تبدیل نمایند و در نتیجه جلوی تغییرات اقلیمی را بگیرند. تا وقتی که این درختان قطع نشده یا نسوزند، جلوی انتشار دی اکسید کربن را می گیرند. درختان اکالیپتوسِ کوالاها، یکی از مهم ترین منابع فراوری اکسیژن و از بین بردن دی اکسید کربن هستند.
چرا به جای محافظت از کوالاها، اکالیپتوس نکاریم؟
تغییراتی که در سیاست های دولت اتفاق افتاده، باعث شده سرنوشت جنگل ها در دستان کشاورزان و دامداران باشد. از سال 2013 تا 2018، بیش از 150 هزار هکتار از سکونتگاه کوالاها از بین رفتند. صدمه ای که این جنگل زدایی به وجود آورد به قدری است که حتی اگر 20 میلیون رأس درخت کاشته شوند باز هم جبرانی برای صدمات به وجود آمده نیست. درختان کوچک به اندازه درختان کهن سال توانایی فراوری اکسیژن و از بین بردن دی اکسید کربن را ندارند و 20 تا 100 سال طول می کشد تا به قدرت درختان قطع شده برسند. به علاوه، جنگل های دست کاشت، تنوع زیستی جنگل های طبیعی را ندارند و به همین دلیل جای مناسبی برای خیلی از حیوانات نیستند. حفاظت از زیستگاه کوالاها، فقط آنها را نجات نمی دهد بلکه پرندگان، پستانداران، خزندگان و حشرات دیگری را هم که بخشی از این چرخه هستند، نجات می دهد.
کوالاها و ذخایر کربن دنیا
جنگل های کوالا، بخش مهمی از ذخایر کربن دنیا است و باید حفظ گردد. نزدیک به 80 درصد این جنگل ها از بین رفته اند یا تکه تکه شده اند. سازمان هایی که برای نجات یا محافظت از جنگل ها کوشش می نمایند، معمولا تمرکز خود را بر کشورهای در حال توسعه می گذارند و از کشورهای توسعه یافته غافل می شوند. همین غفلت ها است که باعث می گردد فاجعه ای مانند آتش سوزی جنگل ها به وجود بیاید. در سال های اخیر، آتش سوزی جنگل های استرالیا نه تنها هزاران جانور را کشت و زیستگاه شان را کاملا نابود کرد، بلکه چندین تُن گاز دی اکسید کربن وارد اتمسفر کرد. جنگل زدایی و تخریب زیستگاه ها از عوامل اصلی آتش سوزی های این چنینی است.
آینده زیستگاه های کوالا در استرالیا روشن به نظر نمی رسد. گرمایش زمین احتمالا تعداد آتش سوزی های جنگلی را بیشتر می نماید. از طرف دیگر، افزایش جمعیت و جنگل زدایی حیوانات را از زیستگاه طبیعی شان بیرون خواهد نمود و به این ترتیب، اکوسیستمی که طی هزاران سال و براساس وابستگی متقابل میان اجزا شکل گرفته، نابود خواهد شد. اگر کاری نکنیم، احتمالا تا صد سال دیگر، کوالایی وجود نخواهد داشت.
منبع: گردشبان